|
Çiçeğin erkek üreme organının kesilmesi
|
|
Çiçeğin erkek üreme organı
|
|
Çiçeğin dişi organı
Çiçeğin üreme organları
|
|
Çiçeğin üreme organları
|
|
ÇİÇEĞİN KISIMLARI |
|
Çiçek Modeli
|
|
Çiçek modeli
|
|
Döllenme
|
|
Çiçeğin kısımları
|
|
Çalışma yaprağı
|
|
Çalışma yaprağı
|
Fen ve Teknoloji 6. sınıf
5.ÇİÇEKLİ BİTKİLERDE ÜREME
Anahtar Kavramlar:
Tohum
Meyve
Tozlaşma
Emilim
Bitkiler, çiçekli ve çiçeksiz bitkiler olmak üzere iki grupta incelenir.
Çiçek, çiçekli bitkinin üreme organıdır.
ÇİÇEĞİN BÖLÜMLERİ:
Dişi Organ: Çiçeğin tam ortasında bulunan kısımdır. Tepecik, dişicik borusu ve yumurtalık olmak üzere üç kısımdan meydana gelir.
Tepecik: Tırtıklı yapısı ve salgıladığı yapışkan sıvı sayesinde polen tanelerini tutar.
Dişicik Borusu: Polenlerin tepecikten yumurtalığa taşındığı kısımdır.
Yumurtalık: Döllenmenin gerçekleştiği ve yumurtanın oluştuğu kısımdır.
Erkek Organ: Başçık ve sapçık olmak üzere iki kısımdan meydana gelir.
Başçık: Çiçek tozları (polenlerin) bulunduğu kısımdır.
Sapçık: Başçığın dik durmasını sağlar.
Taç Yaprak: Çiçeğin renkli kısımlarıdır. Çeşitli renk ve kokusuyla tozlaşmaya yardımcı olurlar. Taç yaprak çanak yaprağa göre daha büyüktür.
Çanak Yaprak: Çiçeğin en dıştaki yeşil renkli yapraklarıdır. Çiçek tomurcuk halindeyken tomurcuğu dış etkilerden korur.
Çiçek Sapı: Çiçeği bitki gövdesine birleştiren kısımdır.
Erkek ve dişi organı bulunan çiçeğe tam çiçek denir.
Erkek ve dişi organdan birinin eksik olduğu çiçeğe eksik çiçek denir.
Aşağıda verilen soruların cevaplarını kutucuklara yerleştiriniz.
Bitkilerde polen keselerinin bulunduğu yapı
Çiçeğin renkli olan kısmı
ÇİÇEKTE TOZLAŞMA VE DÖLLENME:
Taç yaprakların göz alıcı renkleri ve çiçeğin kokusu kuşların ve böceklerin ilgisini çeker.
Erkek organdaki başçıkta oluşturulan polenlerin rüzgâr, su, böcek, kuş gibi canlılar aracılığıyla dişi organın tepeciğine taşınmasına tozlaşma denir.
Tozlaşarak dişicik tepesine gelen polenler burada çimlenir. Bu arada polen tüpü adı verilen boru şeklindeki yapı oluşturulur. Polenlerin içinde bulunan spermler polen tüpü aracılığıyla yumurtalığa ulaşır. Burada yumurta ile spermler birleşerek zigotu oluşturur. Bu olaya döllenme adı verilir.
Örnek Soru:
Döllenme sonucunda zigot meydana gelir. Zigot gelişerek embriyoyu meydana getirir. Embriyoda bitkinin, kök, gövde ve yaprak gibi organlarının birer küçük taslağı vardır.
Embriyonun çevresinde besin maddeleri açısından zengin çenek vardır.
Embriyo ve çenek birlikte tohumu oluşturur. Döllenme olayından sonra yumurtalık duvarları etlenir ve sulanır. Tohum ve çevresindeki kısımların tamamı meyveyi oluşturur. Meyveler tohumun korunmasını ve dağıtılmasını sağlar.
Bitkilerde oluşan tohumların sayısı, şekli ve büyüklüğü farklı olabilir. Bunun nedeni; bitkilerin bulundukları ortama, çevre şartlarına uyum sağlama şanslarını arttırmak ve nesillerinin devam etmesini sağlamaktır.
Akçaağaç tohumları helikopter pervanesi gibi dönerek düşer. At kestanesi ağacının yeşil renkli dikenli meyveleri içinde gelişen tohumlar, meyve olgunlaşınca yere düşer. Karahindiba bitkisinin tohumları rüzgârla çevreye dağdır. Böğürtlen, kuşlar tarafından yenilir ve tohumları kuşların dışkısıyla toprağa karışır. Tohumlar rüzgârla, suyla, hayvanlara yapışarak ya da hayvanlar tarafından yenilerek yayılır
|
Çiçeğin kısımları
|
|
Çiçeğin kısımları
6.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ ÇİÇEKLİ BİTKİLERDE ÜREME
ÇALIŞMA KAĞITLARI
1)AŞAĞIDAKİ
CÜMLELERDEN DOĞRU OLANLARIN BAŞINA ‘’D’’ YANLIŞ OLANLARIN BAŞINA ‘’Y’’ KOYUNUZ…
1-(….)Olgunlaşan
polenlerin dişicik tepesine gelmesine döllenme denir.
2-(….)Çiçeksiz
bitkiler kök, gövde ve yaprak olmak üzere genelde üç kısımdan oluşur.
3-(….)Tohum
çimlenirken fotosentez yapar.
4-(….)Tozlaşma
ve döllenme geçiren bitki hücresi art arda bölünmeler geçirerek meyveyi oluşturur.
5-(….)Çiçekteki
erkek ve dişi organları saran çok ve göz alıcı renklerdeki yapraklara taç
yaprak denir.
*tohum
*ışık *
meyveler
2)AŞAĞIDAKİ
TÜMCELERDE BOŞ BIRAKILAN YERLERE YUKARIDAKİ SÖZCÜKLERDEN UYGUN OLANINI YAZINIZ.
1.Embriyo ve
çenek birleşince ………….oluşur.
2.Tohumun
çimlenmesi için ………… gerekli değildir.
3.Domates,
salatalık, biber gibi …………halk arasında sebze olarak bilinir.
3)AŞAĞIDAKİ
SORULARIN CEVAPLARINI ÇİZGİLERİN ÜZERİNE YAZINIZ.ÇİZGİLER CEVABIN HARF SAYISI
KADARDIR.
1. Bitkinin
üreme organlarını taşıyan kısımdır. _
_ _ _ _
2.Çiçeğin
temel kısımlarından biridir. _ _
_ _ _ _ _ _ _
3.Polenlerin
çeşitli etkilerle dişi üreme organının tepeciğe ulaşmasıdır. _ _ _ _ _ _ _ _
4.Gelişerek
meyveyi oluşturan dişi organ bölümüdür.
_ _ _ _ _ _
_ _ _ _
5.Tohumun
yayılma yollarıdır. _ _ _ _ _ _ , _ _
ve
_ _ _ _ _ _ _ _ _
6.Üreme
hücrelerinin birleşmesi olayıdır. _ _
_ _ _ _ _ _
7.Başcıkta
bulunan erkek üreme hücresidir. _ _ _
_ _
8.Tohumdaki
embriyonun uygun şartlarda gelişmeye başlamasıdır. _ _ _ _ _ _ _ _
|
|
DEĞERLENDİRME
A)
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız.
1) Çiçeği
bitkinin gövdesine bağlayan kısma………………… denir.
2) Çiçekli
bitkilerde üreme organı ………….tir.
3)
Çiçeğin sürahiye benzeyen kısmına ……………. Organ denir.
DEĞERLENDİRME
B) Aşağıdaki
soruları cevaplayınız
1) Çiçeğin
kısımları nelerdir?
2)
Çanak yaprak nedir?
3) Taç
yaprak nedir?
4) Çiçek
tablası nedir?
5) Çiçek
sapı nedir?
6) Erkek
organ kaç kısımdan oluşur?
7) Dişi
organ hangi kısımlardan oluşur?
8) Tozlaşma
nedir?
9)
Tohum nedir?
10) Tohumlar
ne işe yarar?
11) Çiçekli
bir bitkinin hayat döngüsü nasıldır?
12) Bitkiler
ihtiyaç duyduğu besini nasıl üretirler?
13)
Çimlenme nedir?
14) Bir
tohumun çimlenmesi için neler gereklidir?
ÇİÇEKLİ BİTKİLERDE ÜREME
İLE İLGİLİ DEĞERLENDİRME
1) Aşağıdakilerden
hangisi tohumun çimlenmesi için gerekli değildir?
A) Su B) Hava C)
Sıcaklık D) Işık
2) Tozlaşmanın
gerçekleştiği yapılar aşağıdakilerden hangisidir?
A) Erkek organ-Dişi
organ B) Erkek organ-Taç yaprak
C) Taç yaprak-Çanak
yaprak D) Taç yaprak-Dişi organ
3)Güzel renkli,hoş
kokulu böceklerin ilgisini çeken ,tozlaşmaya yardımcı olan çiçek kısmı
hangisidir?
A) Erkek organ B) Dişi
organ C) Taç yaprak D) Çanak yaprak
4) Aşağıdakilerden
hangisi kimyasal tarımın olumsuz etkilerinden biri değildir?
A) Yapay gübrenin üçme
suyuna karışması
B) Tarım ilaçlarının
canlı çeşitliliğini azaltması
C) Kimyasal ilaçların
doğal dengeyi bozması
D)Bitkilerdeki ürün
veriminin artması
5) Aşağıda çiçeğin bazı
kısımları ve görevler verilmiştir.Verilenlerden hangisi doğrudur?
A) Sapçık: Polen
hücresi gelişir
B) Dişicik borusu: Dişi
üreme hücresini geçirir.
C) Dişicik tepesi:
tozlaşmanın olduğu yerdir.
D) Taç
yaprak:Fotosentez yapar
6)Aşağıdakileredn
hangisi organik tarımı en iyi açıklar?
A) Çok miktarda sebzeve
meyve üretmek
B) Hormonsuz ,doğal
yöntemlerle sebze ve meyve üretmek
C) Verimli sebze ve
meyve üretmek
D) Son teknolojilerle
sebze ve meyve üretmek
7)Bir bitkinin
tohumunda aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?
A) Besi doku B) Polen
C) Embriyo D) Tohum kabuğu
A. Aşağıdaki cümlelerde
boş bırakılan yerleri verilen sözcüklerden uygun olanı kullanarak doldurunuz.
1. Hem erkek, hem de
dişi üreme hücresi üreten organları bir arada bulunduran yapıya denir.
A) Tam çiçek B) Eksik
çiçek
C) Kök D) Gövde
2. Çiçeğin dişi
organında oluşur.
A) Yumurta B) Sperm
C) Polen D) Çanak
yaprak
3. Polenlerin çeşitli
etmenlerle dişi organın tepesine taşınmasına . denir.
A) Döllenme B) Çimlenme
C) Tozlaşma D) Büyüme
B. Aşağıdaki ifadelerin
doğru mu (D) yanlış mı (Y) olduğunu belirleyip parantez içine yazınız.
1. ( ) Çimlenme için su
gerekli değildir.
2. ( ) Bitkilerde
döllenme, dişi organın tepeciğinde gerçekleşir.
3. ( ) Tozlaşma her
zaman böcekler aracılığıyla gerçekleşir.
C. Aşağıdaki sorularda
doğru seçeneği bularak işaretleyiniz.
1. Polenler oluştuktan
sonra dişi organın tepesine taşınmasına tozlaşma denir.
Buna göre, tozlaşma
için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Dişi organda
gerçekleşir.
B) Tüm bitkilerde aynı
tozlaşma şekli görülür.
C) Bazı bitkiler böcekler
aracılığıyla tozlaşır.
D) Döllenmeye olanak
sağlar.
2. Tohumun uygun
koşullarda yeni bir bitkiyi oluşturma sürecine çimlenme denir.
Buna göre, çimlenme
için aşağıdakilerden hangisi gerekli değildir?
A) Uygun sıcaklık B)
Oksijen
C) Su D) Işık
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder